0919591663
ducthienlaw@gmail.com
Số 26, đường Nguyễn Xiển, phường Đông Thọ, thành phố Thanh Hoá, tỉnh Thanh Hoá.
Biên bản Xử phạt vi phạm hành chính không phải là Đối tượng khởi kiện trong Vụ án hành chính
Trong thực tiễn xét xử hành chính, không ít trường hợp người bị lập biên bản vi phạm hành chính cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm và tiến hành khởi kiện biên bản xử phạt vi phạm hành chính tại Tòa án nhân dân. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật hiện hành và thực tiễn giải quyết án hành chính, việc khởi kiện này không đúng đối tượng và không được Tòa án thụ lý giải quyết. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cơ sở pháp lý và lập luận nhằm khẳng định rằng: Biên bản xử phạt vi phạm hành chính không phải là đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính.
Khoản 1 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 quy định:
“Quyết định hành chính là quyết định bằng văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước ban hành, áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể trong việc quản lý hành chính nhà nước, làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ cụ thể của cá nhân, tổ chức.”
Điều 30 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 quy định về phạm vi khởi kiện vụ án hành chính, trong đó khoản 1 xác định:
“Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án khi cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc... là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.”
Như vậy, chỉ quyết định hành chính và hành vi hành chính làm phát sinh hậu quả pháp lý cụ thể, trực tiếp ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức mới là đối tượng khởi kiện hợp pháp trong tố tụng hành chính.
Biên bản xử phạt không phải là quyết định hành chính
Biên bản xử phạt vi phạm hành chính được lập theo Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020). Đây là văn bản ghi nhận hành vi vi phạm, ý kiến của người vi phạm, tình tiết liên quan, do người có thẩm quyền hoặc người thi hành công vụ lập tại thời điểm phát hiện hành vi vi phạm.
Biên bản không có tính chất quyết định áp dụng chế tài xử phạt, mà chỉ là cơ sở để cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Quyết định xử phạt mới là văn bản làm phát sinh hậu quả pháp lý. Do đó, biên bản xử phạt không phải là quyết định hành chính theo định nghĩa tại Luật Tố tụng hành chính.
Biên bản xử phạt không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân
Người bị lập biên bản chưa bị áp dụng hình thức xử phạt hành chính tại thời điểm lập biên bản. Trách nhiệm hành chính chỉ phát sinh khi có quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Do vậy, biên bản xử phạt không làm phát sinh nghĩa vụ nộp phạt, không tước quyền, không đình chỉ hoạt động…, và vì thế không xâm phạm quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức theo nghĩa pháp lý để có thể trở thành đối tượng khởi kiện hành chính.
Thực tiễn xét xử hành chính và quan điểm của Tòa án
Tòa án các cấp, bao gồm cả Tòa án nhân dân tối cao, đã có nhiều án lệ và văn bản hướng dẫn khẳng định rằng: Biên bản xử phạt vi phạm hành chính không phải là đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính.
Cụ thể, tại Bản án hành chính phúc thẩm số 20/2018/HC-PT ngày 12/4/2018 của TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh, Hội đồng xét xử đã nhận định:
“Biên bản vi phạm hành chính không phải là văn bản áp dụng chế tài xử lý vi phạm, không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân. Do đó, không phải là quyết định hành chính hay hành vi hành chính theo quy định tại Luật Tố tụng hành chính.”
Tương tự, trong Công văn số 160/TANDTC-PC ngày 26/9/2017 của Tòa án nhân dân tối cao, cũng nêu rõ:
“Tòa án không thụ lý giải quyết đối với đơn khởi kiện yêu cầu hủy bỏ biên bản vi phạm hành chính.”
Hướng xử lý đúng trong trường hợp bị lập biên bản trái pháp luật
Nếu cho rằng biên bản vi phạm hành chính được lập không đúng quy định (không đúng thẩm quyền, không đúng trình tự, nội dung sai lệch…), người bị lập biên bản có quyền trình bày ý kiến, khiếu nại trong quá trình giải quyết vụ việc vi phạm, hoặc khiếu nại đối với quyết định xử phạt hành chính được ban hành sau đó – vì đây mới là văn bản có tính chất quyết định hành chính.
Việc khởi kiện ra Tòa án hành chính chỉ đặt ra khi có quyết định xử phạt vi phạm hành chính, và cá nhân, tổ chức cho rằng quyết định đó trái pháp luật, xâm phạm quyền lợi hợp pháp của mình.
Từ các phân tích trên có thể khẳng định: Biên bản xử phạt vi phạm hành chính không phải là đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính, vì không phải là quyết định hành chính hay hành vi hành chính theo quy định pháp luật. Việc xác định đúng đối tượng khởi kiện là điều kiện tiên quyết để Tòa án thụ lý và giải quyết vụ án hành chính, đồng thời tránh gây lãng phí thời gian, công sức và tài nguyên tư pháp./.
Nếu bạn đọc cần tư vấn thêm về vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin như sau:
- Hotline: 0919591663
- Email: ducthienlaw@gmail.com
- Địa chỉ: Số 26, đường Nguyễn Xiển, phường Đông Thọ, thành phố Thanh Hoá, tỉnh Thanh Hoá.
Bình luận
XEM THÊM
Những tội danh nào vẫn còn áp dụng án tử hình từ ngày 01/07/2025?
Chứng cứ, nguồn chứng cứ trong bộ luật tố tụng hình sự năm 2015
Trong tố tụng hình sự, người bào chữa có thể đồng thời là người giám định trong cùng một vụ án hình sự không?
Các tội xâm phạm sở hữu theo Bộ luật Hình sự 2015
Tổng hợp 14 án lệ liên quan đến đất đai
Condotel là gì? Hiện nay, condotel có được cấp sổ đỏ không?
Mức phạt tù cao nhất đối với tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức là bao nhiêu năm?
Nhận hối lộ hơn 100 tỷ đồng có bị tử hình không?
Lừa đảo cập nhật VNeID nhằm chiếm đoạt tài sản bị xử lý thế nào?
